Araç plakası ölçüleri

Trafikte seyahat eden motorlu araçların resmi plaka ölçüleri vardır. Ölçüler dünya çapında belli standartlara oturtulmuştur. Yerel bölgelerde kullanılan plakalarla; Ulusal ve uluslararası seyahatlerde kullanılır.

Araç plakaları belirli bir metal veya plastik alaşım ile belirli boya standartlarına uygun olarak boyalı olmalıdır.

Aynı zamanda okunabilir olmalıdır. Tescilli araç plakaları, geçici araç plakaları ve diğer plakalarına ait özellikler aşağıdaki gibidir :

• Tescilli araç plakalarının kalınlığı : 0.97 milimetre
• Plaka malzemesi : Alüminyum DIN 1745
• Malzeme sertliği : AL 99,5 F11 ½ (100-150 N/mm gerilme kuvveti)
• Akma sınırı : % 0.2
• Uzama sınırı : 90 N/mm
• Uzama direnci min. % 6 (a 10)
• Görüntüsü : Dikdörtgen
• Harf ve rakam kabartma ölçüsü : Min. 1 milimetre – Maksimum 3 milimetre
• Dikdörtgen plaka köşe kavisleri : R1 santimetre (Yarıçap)
• Plaka kenar tipi : 5 milimetre bordürü (Bordür genişliği 5 milimetre)
• 6 Günlük geçici plakalar (Gümrük plakaları) : Plastik veya Karton malzeme.
• Geçici plaka görsel özelliği : Üzerinde, sol üst köşeden sağ alt köşeye 2cm beyaz bant

Plakaların ölçüleri (Plaka ebatları) :

• Motorlu bisiklet, motosiklet, yük motosikleti ve lastik tekerlekli traktörler : 15×24 cm
• Otomobil, kamyonet, minibüs, kamyon, çekici ve otobüs : Ön plaka 11×52, Arka 11×52 cm (Arka Plaka ölçüleri yerine uymaz ise 21×32 cm 15×30 cm ölçülerinde plaka kullanılır)

Şahsi amaç ile engelli vatandaşlar tarafından yurt dışından getirilen özel donanımlı arabalar ve motosikletlerin araç tescil evraklarında ve dijital kayıtlarına, “Araç sahibi tarafından kullanılması zorunlu olup, ilgili gümrük müdürlüğünün izni olmadan devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde akden devri, tasarruf hakkının vekâletname ile devredilmesi, kiralanması, ödünç verilmesi, özel tertibatının kaldırılması veya değiştirilmesi yasaktır.” şeklinde şerh konulur.

AŞAĞIDA KARAYOLLARI TRAFİK YÖNETMELİĞİ’nin Resmi Gazete Tarihi: 18.07.1997 Resmi Gazete Sayısı: 23053 ile İl ve İlçe Trafik Komisyonunun Görev ve Yetkileri konulu tüm resmi maddelerin tamamını görebilirsiniz.

Madde 18- İl ve ilçe trafik komisyonunun görev ve yetkileri şunlardır;

d) Gerçek  ve tüzel kişiler ile resmi ve özel kurum ve kuruluşlara ait otopark olmaya müsait boş alan, arazi ve arsaları geçici otopark yeri olarak ilan etmek ve bunların sahiplerine veya üçüncü kişilere işletilmesi için izin vermek, izin  verilen otoparklar ile karayolu üzerindeki diğer park yerlerinde (Değişik ibare:RG-17/4/2015-29329) engelliler için işaretlerle belirlenmiş bölümler ayrılmasını sağlamak,

Tescil Plakaları

Nitelik ve Ölçüleri

Madde 53- (Değişik:RG-9/9/2011-28049)

Tescil plakalarının niteliklerine ve ölçülerine ait esaslar aşağıda gösterilmiştir.

a) Nitelikleri

Tescil plakaları, 0.97 mm. kalınlığında DIN 1745 standardına uygun AL 99,5 F11 ½ sertlikte, gerilme kuvveti 100-150 N/mm, % 0.2 akıcılık sınırı, en az 90 N/mm, uzama direnci en az % 6 (a 10) standardında dikdörtgen biçiminde alüminyumdan yapılır.

Harf ve rakamlar ile plaka kenarları preste en az 1, en çok 3 milimetre kabartılır ve köşeleri 1 santimetre yarıçapla yuvarlatılır. Plaka kenarları (bordürü) genişliği 5 milimetre olur.

Geçici plakalardan gümrük plakaları ile altı güne kadar verilen plakalar, plastik veya karton kâğıttan yapılabilir. Bunların üzerinde ayrıca sol üst köşeden sağ alt köşeye doğru 2 santimetre genişlikte beyaz renkli bir bant bulunur.

b) Ölçüleri

1) Motorlu bisiklet, motosiklet, yük motosikleti ve lastik tekerlekli traktörlerde 15×24 santimetre,

2) (Değişik:RG-21/3/2012-28240) Otomobil, kamyonet, minibüs, kamyon, çekici ve otobüslerde ön plaka 11×52, arka plaka 11×52 veya 21×32 santimetre; plaka yerlerinin bu ölçülere uymaması halinde ölçüler 15×30 santimetre,

en ve boyda olur.

3) (Değişik:RG-21/3/2012-28240) Harf ve rakam gruplarının plaka üzerindeki yerleri ile genişlik, yükseklik, çizgi kalınlığı ve aralıklarına ait ölçüler; 12, 12/A, 12/A-1, 12/B, 12/B-1, 12/C, 12/C-1, 12/G, 12/G-1, 12/H, 12/H-1, 12/J, 12/J-1, 12/N, 12/N-1, 12/N-2, 12/P, 12/P-1, 12/P-2, 12/R, 12/R-1, 12/R-2, 12/S, 12/S-1, 12/S-2, 12/T, 12/U, 12/V eklerdeki şekillerde gösterilmiştir.

(Değişik fıkra:RG-17/4/2015-29329) Engellilere ait araçların trafik tescil kuruluşlarınca tescil işlemlerinin yapılması sırasında:

a) Bizzat kullanım amacıyla engelliler tarafından ithal edilen özel tertibatlı otomobiller ile motosikletlerin tescil belgelerine ve bilgisayar kayıtlarına, “Araç sahibi tarafından kullanılması zorunlu olup, ilgili gümrük müdürlüğünün izni olmadan devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde akden devri, tasarruf hakkının vekâletname ile devredilmesi, kiralanması, ödünç verilmesi, özel tertibatının kaldırılması veya değiştirilmesi yasaktır.” şeklinde şerh konulur.

b) Engelliler tarafından ithal edilen özel tertibatlı minibüslerin tescil belgelerine ve bilgisayar kayıtlarına “Araç sahibinin eşi, üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından kullanılması zorunlu olup, ilgili gümrük müdürlüğünün izni olmadan devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde akden devri, tasarruf hakkının vekâletname ile devredilmesi, kiralanması ödünç verilmesi, özel tertibatının kaldırılması veya değiştirilmesi yasaktır.” şeklinde şerh konulur.

c) Engellilik derecesi % 90’ın altında olan engelliler tarafından bizzat kullanılmak amacıyla özel tertibatlı araçların Özel Tüketim Vergisinden muaf olarak yurt içinden ilk iktisabında tescil belgelerine, “İlk iktisap tarihinden itibaren beş yıl geçmedikçe Özel Tüketim Vergisi ödenmeden devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde akden devri, tasarruf hakkının vekâletname ile devredilmesi, “Özel tertibatının kaldırılması veya değiştirilmesi yasaktır.” şeklinde şerh konulur. Herhangi bir engeli bulunmayan kişilerin kullanımına uygun olarak üretilmiş olan aracın teknik donanımlarında hiçbir değişiklik yapılmadan, engelli kişinin sağlık raporunda belirtilen tertibatın ilave aparatlarla taktırılmış olması halinde, bu araç araç sahibinin eşi, üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından da kullanılabilir. Aracın engelli veya bu kişiler tarafından her iki şekilde de kullanılabileceğinin yetkili kurum ve kuruluşlarca belgelendirilmesi şarttır.

ç) Özel tertibatı olmayıp, engellilik derecesi % 90 ve üzeri olan malul ve engelliler tarafından Özel Tüketim Vergisinden muaf olarak bizzat ithal edilen araçların tescil belgelerine ve bilgisayar kayıtlarına, “Araç sahibi engelli kişinin eşi, kanuni mümessili ile üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından kullanılması zorunlu olup, beş yıl içerisinde Özel Tüketim Vergisi ödenmeden devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde akden devri, tasarruf hakkının vekâletname ile devredilmesi, kiralanması, ödünç verilmesi yasaktır.” şeklinde şerh konulur. Ayrıca ithal araçların gümrük şahadetnamelerinde, yukarıda belirtilen şerh dışında varsa diğer şerhler de tescil belgesine işlenir.

d) Engelliler tarafından ithal edilerek getirilen araçların, aynı durumdaki başka bir engelliye devri veya bunların ölümü sonucunda varislerine intikali halinde, bu araçlar gümrük vergisinden muaf olup, devir ve tescil işlemi ilgili gümrük müdürlüğünün iznine bağlıdır.

e) Özel tertibatı olmayıp, engellilik derecesi % 90 ve üzeri olan engelliler tarafından Özel Tüketim Vergisinden muaf olarak yurt içinden satın alınıp ilk iktisabı yapılan araçların tescil belgelerine “İlk iktisap tarihinden itibaren beş yıl geçmedikçe Özel Tüketim Vergisi ödenmeden devri, satışı, hibesi, intifasının mülkiyeti muhafaza kaydıyla veya sair şekillerde akden devri, tasarruf hakkının vekâletname ile devredilmesi yasaktır.” şeklinde şerh konulur.

f) Engellilere ait yurt dışından ithal edilmiş olan özel tertibatlı araçların Yönetmelikte izin verilen kişiler dışında başkaları tarafından kullanıldığının tespiti halinde; araç trafikten men edilerek bu hususta düzenlenecek bir tutanakla mer’i mevzuat çerçevesinde işlem yapılmak üzere Gümrük ve Ticaret Bakanlığının ilgili birimlerine intikal ettirilir.

(Değişik fıkra:RG-17/4/2015-29329) Talep halinde, trafik denetleme kuruluşları tarafından engellilerin araçları için ayrılmış park yerlerinden istifade etmeleri amacıyla, engellilere ve gazilere örneği Ek: 47’de yer alan park kartı verilir. Park kartlarının verilmesi, kullanılması ve iptaline dair usul ve esaslar Emniyet Genel Müdürlüğünce belirlenir.

Reşit Olmayan Küçükler Adına Araç Tescili

Madde 74- (Değişik: RG-31/12/2004-25687-3. Mükerrer)

Zihinsel (Değişik ibare:RG-17/4/2015-29329) engelliler ile reşit olmayan küçüklerin sahibi bulundukları aracın, tescil kuruluşlarında adlarına tescillerinin yapılabilmesi için, ileride doğabilecek hukuki ve cezai sorumlulukları kabul ettiklerine dair, kanuni mümessillerince noterde tanzim ve tasdik edilmiş taahhütnameyi tescil anında vermeleri zorunludur.

Parketmenin Yasak Olduğu Yer ve Haller

Madde 115- Araçların, aşağıda gösterilen yerlerde ve hallerde taşıt yolu üzerinde parkedilmesi yasaktır.

A) Parketmenin yasak olduğu yerler,

1) Duraklamanın yasak olduğu yerlerde,

2) Parketmenin trafik işareti ile yasaklandığı yerlerde,

3) Geçiş yolları önünde ve üzerinde,

4) Belirlenmiş yangın musluklarına her iki yönden 5 metrelik mesafe içinde,

5)  Kamu hizmeti yapan yolcu taşıtlarının duraklarını belirten levhalara her iki yönden 15 metre mesafe içinde,

6) Üç veya daha fazla taşıt yolu olan karayolunda ortadaki taşıt yolunda ve üç veya daha fazla şeritli yollarda, aksine bir işaret bulunmadıkça gidiş yönüne ayrılmış en sağ şerit dışındaki şeritlerde,

7) Kurallara uygun olarak parketmiş araçların çıkışına engel olacak şekil ve yerlerde,

8) Geçiş üstünlüğü olan araçların gidiş ve çıkışlarının yapıldığı yerleri belirten işaret levhalarına 15 metrelik mesafe içinde,

9) Kamunun faydalandığı;

a) Herkesin araçları ile girip çıkabildiği park, bahçe, garaj, sinema ve benzeri her çeşit tesisin,

b) Fabrika, atölye, iş hanı ve benzeri işyerlerinin,

c) Okul, hastane ve benzerlerinin,

Giriş çıkış kapılarının her iki yönünden 5 metrelik mesafe içinde,

10) Park için yer ayrılmamış veya trafik işaretleri ile belirlenmemiş alt ve üst geçitler ile köprüler üzerinde veya bunlara 10 metrelik mesafe içinde,

11) Belirli kişi, kurum ve kuruluşlara ait araçlara trafik komisyonları kararları ile ayrılmış ve bir işaretle belirlenmiş bulunan park yerlerinde (izin verilen araçlar hariç),

12) Yayaların geçişine engel olmayacak şekilde ayrılmış, işaretlerle belirlenmiş ve il ve ilçe trafik komisyonunca karara bağlanmış olmak şartıyla, geniş ve uygun durumdaki yaya yollarında bulunan park yerleri dışındaki yaya yollarında,

13) Mecburi haller dışında yerleşim yerleri dışındaki karayollarında, taşıt yolu üzerinde,

14) (Ek: RG-18/05/2007-26526) (Değişik ibare:RG-17/4/2015-29329) Engellilerin araçları için ayrılmış park yerlerinde,

Araçların trafikten men edilmesi veya muhafaza altına alınması ile sürücülerin araç sürmekten men edilmesi

MADDE 125 – (Başlığıyla birlikte değişik:RG-21/3/2012-28240) (Değişik:RG-19/2/2014-28918)

2918 sayılı Kanun ve  bu Yönetmelik hükümlerine aykırılığından dolayı trafikten men edilen veya muhafaza altına alınması gereken araçlar ile araç sürmekten men edilecek sürücülerle ilgili olarak aşağıda belirtilen usul ve esaslar uygulanır:

6) 53 üncü maddeye istinaden, (Değişik ibare:RG-17/4/2015-29329) engellilere ait yurt dışından ithal edilmiş olan özel tertibatlı araçların bu Yönetmelikte izin verilen kişiler dışında başkaları tarafından kullanıldığının tespiti halinde; araç trafikten men edilerek gerekli yasal işlemler yapılmak üzere bu hususta düzenlenecek bir tutanakla ilgili gümrük birimine teslimi sağlanır.

Demiryolu Geçitleri

Madde 148- Demiryolu geçitlerinde aşağıdaki kurallar uygulanır.

Çocuk, (Değişik ibare:RG-17/4/2015-29329) Hasta ve Engelli Taşıtları, Gözleri Görmeyen Yayalar, Yürüyüş Kolları

Madde 149- Karayolları Trafik Kanunu ve bu Yönetmelik açısından;

a) Çocuk ve (Değişik ibare:RG-17/4/2015-29329) engellilerin motorsuz taşıtlarının sürücüleri hakkında, yayalarla ilgili hükümler uygulanır.

b) Gözleri görmeyenlerden;

1) Beyaz baston taşıyan,

2) Kollarında 3 siyah yuvarlaklı sarı bant bulunan,

3) Bir yayanın veya bir köpeğin yardımı ile yürüyen,

kişilerin taşıt yolu üzerinde bulunmaları halinde, bütün sürücülerin yavaşlamaları, gerektiğinde durmaları ve yardımcı olmaları mecburidir.

c) Yetkili veya görevli kişilerin yönetimindeki yürüyüş kolları arasından geçmek yasaktır.

Geçici Madde 5 – (Ek: RG-25/1/2008-26767)

(Değişik ibare:RG-17/4/2015-29329) Engelli işaretinin plakalar üzerinden kaldırılması

GEÇİCİ MADDE 6 – (Ek:RG-9/9/2011-28049)

Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce, (Değişik ibare:RG-17/4/2015-29329) engellilere ait özel tertibatlı araçlar ile (Değişik ibare:RG-17/4/2015-29329) engellilik derecesi % 90 ve üzerinde olan (Değişik ibare:RG-17/4/2015-29329) engelliler adına tescil edilmiş özel tertibatı olmayan araçlara verilmiş olan ve üzerinde (Değişik ibare:RG-17/4/2015-29329) engellilere mahsus işaret bulunan tescil plakaları, araç sahiplerinin istemeleri halinde veya zayi, yıpranma ya da aracın bir başka tescil kuruluşuna nakli durumunda ek-12/U ve ek-12/V’de nitelik ve ölçüleri gösterilen tescil plakaları ile değiştirilir.