Kız kulesi ilk kez M.Ö. 408 Yılında, Yunan asker Alkibiadis tarafından inşa edilmiştir. Bugün Üsküdar/Salacak olarak bilinen ve Marmara denizinde adacık olan yerde bulunmaktadır. Kız kulesi olarak bilinen bu yapının asıl amacı o yıllarda askeri güvenlik kontrol noktası olmasıdır. Bu yapı sayesinde Marmara denizinden geçiş yapan gemilerin kontrolü sağlanmaktaydı. Günümüzde İstanbul’u simgeleyen önemli bir yapıdır. Bu yapı M.Ö. 24 Yılına kadar bütünlüğü korunmuş ve Bizans döneminden kalma sayılı yapılardan biridir.
1109-1111 tarihleri arasında Bizans Devletinin İmparatoru, birinci Aleksios, bu adacık üzerinde yüksek duvarlarla muhafaza altına alınan kule yaptırdı.
Restoran değil askeri güvenlik noktası
Bu kuleden Konstantinopolis’teki Mangana bölgesine (yarımadada bir mahalle) inşa edilmiş olan diğer kuleye güçlü zincirler gerdirildi. Bu küçük adada; Günümüzde bulunan deniz içerisindeki tarihi kalıntılarda savunma amaçlı inşa edilmiş duvarlar ile Asya kıtasına bağlanmaktadır.
Nihayet, Osmanlı ordusu tarafından 1453 yılında gerçekleştirilen fetih sırasında; kız kulesinde Venedikli Gabriele Trevisano bulunmaktaydı. Bizans devletine ait bir garnizon konumundaydı. Fetih gerçekleştikten sonra; Fatih Sultan Mehmed tarafından Osmanlı devletine mensup Türkler tarafından, yine askeri amaçla kullanılmıştır. Bu adacık askeri olarak stratejik öneme sahipti. Çünkü, denizden yapılacak bir saldırıyı önceden tespit etmek için oldukça önemli bir konuma sahipti.
Kız kulesi, Bizans döneminde mezar olarak ta kullanılmıştır. Daha sonra gümrük olarak kullanıldı. Osmanlı döneminde ise bu adacık, gösteri merkezi haline getirildi. Daha sonra kontrol noktası, sürgünler için bir hapishane olarak bile kullanılmıştır. Bir dönem bulaşıcı hastalıklara yakalanan insanların tecrit edildiği yer olarak ta kullanıldı. Fakat değişmeyen tek gerçek ise bu adanın üzerindeki yapılarda her zaman bir deniz feneri bulunmuştur. Böylece fırtınalı ve sisli havalarda denizcilerin yönünü bulmasına yardımcı olmuştur.
Efsaneler adası ve kız kulesi
Araştırmacı tarihçiler, kız kulesine farklı farklı adlandırmalarla kullanıldığını tespit ettiler. Örneğin; Leander Kulesi olarak ta bilinmekteymiş. Ayrıca bu adacık üzerindeki kule hakkında bir sürü hikayeler anlatılmıştır. Antik Çağlarda kale, damialis (dana yavrusu) ismiyle bilinirmiş. Tour de Leandros adı ise tarihte en uzun süreyle bilinen zamanlarını geçirmiş. Şu anda Kız Kulesi adıyla tüm dünyada bilinmektedir.
Kız kulesi 1509 yılında oluşan depremde büyük hasar görmüş ve yerle bir olmuştur. Bu depremden sonra aslına benzetilerek yeniden yapılmıştır. Fakat 212 yıl sonra 1721 yılında büyük bir yangın çıkmıştır. Bu yangın hakkında fazla detay yok ama sabotaj olduğu konusundaki kanı daha ağır basmaktadır.
Damat İbrahim Paşa Yıkılmasını emretti ama!
Osmanlı Sadrazamı Damat İbrahim Paşa bu yapının yeniden restore edilerek, yeni binanın deniz feneri olarak kullanılması için izin vermiştir. Etrafında bulunan taş duvarlar 1731-1734 tarihleri arasında güçlendirilerek restore edilmiştir.
1763 tarihinde tekrar, aslına uygun biçimde restore edildi. 1829 Yılından itibaren bulaşıcı hastalık taşıyanların karantinaya alınarak tecrit edildiği bir istasyona dönüştürüldü. 1832 Tarihinde Sultan II. Mahmud tarafından yıkılarak yenisi inşa edildi. Fakat 1945 Tarihinde kuleyi tamir etme sırası İstanbul liman yönetimi tarafından yapıldı. Ardından 1998 tarihine kadar onarımı gerçekleştirildi. James Bond film serisinden biri olan “Dünya Yetmez” isimli bölümünde kullanılmıştır.
Restoran oldu
17 Ağustos 1999 depremi sonrasında çelik konstrüksiyon yapı desteklenerek kuvvetlendirildi. Roma, Bizans ve İstanbul manzarası ile iç mekan restore edildi. Daha sonra burası restorana dönüştürüldü. Özel işletmelerin sahip olduğu tekneler bu adacık ve kıyı arasında sefer yapmaktadır. Kız Kulesi; Restoran akıbetine 2000 Tarihinde restore edilerek kavuşmuştur. Ağusto 2022 Tarihinde kız kulesi yeniden restore edilmeye başlandı. 2023 Yılında müze olarak yerli ve yabancı turistlerin hizmetine açılacaktır.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR!